Ελειπα 10 μέρες στον Β. Πόλο.  Αν όχι ακριβώς στο Β. Πόλο, μιά ώρα πτήση μακριά από κεί, στην Ισλανδία.
Γιατί Ισλανδία? Πέρα απ΄το κλασσικό "γιατί όχι" πού για μένα αποτελεί απάντηση προτεραιότητας για οτιδήποτε καινούργιο, η Ισλανδία ήταν ψηλά στην λίστα μου εδώ και πολλά χρόνια. Για πολλούς και ιδιαίτερους λόγους πού όλοι δικαιώθηκαν. Η έμμονη ιδέα τού να πάω στην Ισλανδία ξεκίνησε κάπου στίς αρχές τής δεκαετίας τού 90΄βλέποντας την ταινία "101 Ρέγκιαβικ" και κορυφώθηκε στην ίδια δεκαετία ακούγοντας την εκπληκτική μουσική πού προέρχεται από κεί (Bjork, Sigur Ros, SugarCubes, GusGus κλπ).

Τα πρώτα πράγματα πού είχα ακούσει εκείνη την εποχή για την Ισλανδία δεν ήταν για την φύση της όπως ίσως θα περίμενε κανείς. Αυτό πού πρωτάκουσα στην δεκαετία τού 90 ήταν για μιά συνοικία τού Ρέγκιαβικ πού λέγεται "101" (εξού κι ο τίτλος τής ταινίας). Οι συνοικίες στο Ρέγκιαβικ είναι γνωστές στούς ντόπιους με τον τον αριθμό τού ταχυδρομικού τους κώδικα. Για την συνοικία 101 Ρέγκιαβικ είχα ακούσει ότι έχει ίσως την πιό ξέφρενη νυχτερινή ζωή στην Ευρώπη. Κι αφού τότε ειμουν πιό...νέος αυτό με είχε πρώτιστα εξιτάρει συν ότι δεν μπορούσα να φανταστώ πώς μιά πανάγνωστη πόλη μπορεί να έχει μιά τέτοια φήμη. Φοβερή νυχτερινή ζωή άλλωστε έχω δεί σε πολλά μέρη: στο Λονδίνο, στο Βερολίνο, στο Αμστερνταμ, στο Εδιμβούργο, στο Αμβούργο, στο Παρίσι και πάει λέγοντας. Κι όμως, κάποιοι μυστήριοι άνθρωποι πού είχαν από τότε πάει στο Ρέγκιαβικ ορκιζόντουσαν ότι αυτό πού είχαν δεί εκεί δεν το είχαν δεί πουθενά.
Ομως τότε, το πενιχρό μου μπάτζετ δεν μού επέτρεπε να πάω στην Ισλανδία μιάς κι η Ισλανδική οικονομία μεσουρανούσε κι οι τιμές εκεί ήταν απλησίαστες για μένα. Τα΄φερε έτσι όμως ο καπιταλισμός πού η Ισλανδία ήταν η πρώτη χώρα πού χρεωκόπησε επίσημα με την κρίση. Κι έτσι μπόρεσαν και κοινοί θνητοί σαν την πάρτη μου να βρεθούν εκεί μιάς κι οι τιμές έπεσαν πάρα πολύ. Ας μην προτρέχουμε όμως. Ας τα κάνουμε μιά λίστα, μιά σούμα, για να μπορέσω να περιγράψω όσο πιο επιγραμματικά γίνεται τι είδα σ΄αυτή την χώρα.

Είδα λοιπόν τα εξής:

1. Είδα έναν εκπληκτικό λαό πού όχι μόνο έχει ξεπεράσει την κρίση (μην ξεχνάμε, η Ισλανδία είχε χρεωκοπήσει κι επίσημα) αλλά βρίσκεται γαμιώντας σε καραμπινάτη πορεία επανάκαμψης. Η οικονομία τής Ισλανδίας δουλεύει με τούς κινητήρες στο φούλ και δουλεύει χωρίς πετρέλαιο γιατί το΄χει γράψει στ΄αρχίδια της. Σε ένα νησί γεμάτο με ενεργά ηφαίστεια πού εκρήγνυνται συχνότατα (θα θυμάσαι άλλωστε και πρόσφατα) και σίγουρα πολύ συχνότερα απ΄ότι μαθαίνουμε στην ηπειρωτική Ευρώπη, με πολύ δύσκολο κλίμα (εννοείται), και στην μέση τού Ατλαντικού, δίπλα στον Β. Πόλο και θεωρητικά απομονωμένη, υποθέτει κανείς ότι οι Ισλανδοί βόσκουνε τίποτα πρόβατα εκεί παραπέρα. Αμ δε. Εχουν την πιό ανερχόμενη βιομηχανία ρούχων  τής Ευρώπης πού θα είναι στο τοπ-10 σε λίγα χρόνια από τώρα.  Ειναι μιά χώρα πού έχει το δικό της φουτουριστικό ντηζάιν και πού δεν το βλέπει κανείς μόνο στα ρούχα πού παράγει. Να αναφέρω εδώ ότι μεγάλες φίρμες ρούχων (εκμεταλλευόμενες την κρίση)  επιχείρησαν να ανοίξουν μεγάλα μαγαζιά στο κέντρο τού Ρέγκιαβικ και τα έκλεισαν μετά από λίγο καιρό. Ο λόγος? Δεν άντεξαν τον ανταγωνισμό απ΄τίς...τοπικές Ισλανδικές μπουτίκ. Ομως το ντηζάιν το βλέπει κανείς όχι μόνο στο Ρέγκιαβικ αλλά ακόμα και στο τελευταίο χωριό. Από τίς κούπες τού καφέ, μεχρι τα μαγαζιά τους, την παρουσίαση τών προιόντων τους, στα πάντα κυριολεκτικά. Το ότι η κεντρική εκκλησία τού Ρέγκιαβικ μοιάζει με το διαστημόπλοιο Ντισκάβερι μόνο τυχαίο δεν είναι.

2. Εχουν μιά απ΄τίς πιό ανερχόμενες βιομηχανίες τουρισμού σε όλη την Ευρώπη (μιλάμε κατ΄αναλογία φυσικά) και πηγαίνοντας κανείς εκεί πρέπει να είναι κυριολεκτικά τυφλός για να μην καταλάβει το γιατί. Oι Ισλανδοί έχουν στοχεύσει να έχουν ένα εκατομμύριο τουρίστες μέχρι το 2015, όταν μέχρι και την δεκαετία τού 80΄δεν είχαν πάνω από 70.000 τουρίστες τον χρόνο. Ειναι σίγουρο ότι θα το καταφέρουν παρ΄όλο πού έχουν πολλά γεωγραφικά μειονεκτήματα (κι όχι μόνο γεωγραφικά) σε σχέση με άλλες χώρες. Μιλάμε για μιά χώρα με πληθυσμό 300.000 κατοίκους. Η τρόπος πού διαχειρίζονται το εκπληκτικό τους τοπίο είναι συγκρίσιμος μόνο με μάστορες τού είδους (π.χ Αυστριακούς) και η μεθοδικότητα τους θυμίζει και Γερμανούς και Σκανδιναβούς (λογικό αφού κι αυτοί προέρχονται απ΄τούς Βίκιγκ πού για κάποιους Ελληνάρες θα ήταν -και αυτό- μειωτικό).
3. Ο τρόπος πού ξεπέρασαν την κρίση είναι ψαρωτικός, κι είναι άλλο να διαβάζει κανείς γι΄αυτό κι άλλο να το βλέπει "λάιβ". Ο Ισλανδικός λαός με το πού έσκασε η κρίση εκεί αντέδρασε ταχύτατα, συλλογικά, και τρομερά αποτελεσματικά ανεξάρτητα απ΄το πολιτικό στίγμα τού κάθε Ισλανδού. Εστησαν αμέσως πολλαπλές κολλεκτίβες παντού. Οι αριστεροί Ισλανδοί το έπραξαν με μαζικές καταλήψεις στο δυτικό Ρέγκιαβικ (υπάρχουν ακόμα) σε άδεια κτίρια πού μετέτρεψαν σε εργαστήρια και συνεργάστηκαν ταυτόχρονα με Ισλανδικές εταιρείες για να μειώσουν τον αριθμό απολύσεων στο μίνιμουμ. Οι μη-αριστεροί Ισλανδοί έπραξαν παρόμοια στήνοντας...κομμούνες (!!!) σε όλο το Ρέγκιαβικ (αρκετές υπάρχουν ακόμα). Κι όταν λέω κομμούνες εννοώ 15-20 Ισλανδοί νοικιάζουν μιά τεράστια αποθήκη και την μετατρέπουν σε σπίτι κάνοντας μόνοι τους και σε ρυθμούς DT τίς απαραίτητες διαμορφώσεις για να μείνουν τόσοι πολλοί νοματαίοι μαζί, ώστε να μειώσουν το καθημερινό κόστος ζωής (ενοίκιο, καθημερινά έξοδα κλπ). Το μυστικό? Συλλογικότητα. Μιά λέξη άγνωστη στον Ευρωπαικό Νότο.

4. Ενας Αγγλος πού γνωρίσαμε εκεί και πού μένει μόνιμα στο Ρέγκιαβικ μάς είπε ότι οι Ισλανδοί είναι αδύνατον να μην ξεπεράσουν πρώτοι τήν κρίση και με διαφορά κλάσης απ΄τούς υπόλοιπους. Μάς διήγηθηκε το παράδειγμα πριν 2-3 χρόνια όταν εκράγηκε το ηφαίστειο κι η λάβα απειλούσε μιά ολόκληρη πόλη κι οι Ισλανδοί όχι μόνο την έσωσαν αλλά επί την...ευκαιρία έφτιαξαν κι ένα λιμάνι οδηγώντας την λάβα πρός την θάλασσα και στήνοντας συνεργεία πού πάλι σε χρόνους DT εφτιαξαν το λιμάνι στο άνοιγμα πού προκάλεσε η λάβα. Πρόκειται για έναν λαό πού έχει ταιριάξει απόλυτα με το αδάμαστο τοπίο τους. Η ταυτότητα πού έχουν πλάσει για τον εαυτό τους δανείζεται απ΄την Ισλανδική φύση. Κι η Ισλανδική φύση δεν χαρίζεται, δεν κάνει εκπτώσεις.

5. Κρίση είπα? Ποιά κρίση? Στην Ισλανδία δεν ειδα ανθρώπους κατσούφηδες. Δεν είδα σύφφυλη, δεν είδα νοοτροπία και συναίσθημα "παναγιά μου συφορά που μάς βρήκε". Ειδα ανθρώπους γελαστούς, αισιοδοξους, φιλικότατους, ευγενικότατους. Δεν είδα χρυσαυγίτες, δεν είδα μιζέρια, δεν είδα ηττοπάθεια. Είδα κι ένιωσα έναν κολλητικό ενθουσιασμό, μιά δύναμη για ζωή, έφερα πίσω μου ένα τάνκερ αισιοδοξία μόνο και μόνο γιατί έζησα μαζί τους μερικές μέρες. Απίστευτο.

6. Α, ναί. Οποιος δεν έχει δεί Παρασκευή και Σάββατο νύχτα στο Ρέγκιαβικ δεν έχει δεί τίποτα και δε μ΄ενδιαφέρει πού έχει πάει. Κι άλλωστε το λέω αυτό εγώ πού έχω ταξιδέψει και πολύ και σε συμβατικά και σε αντι-συμβατικά μέρη. Δεν το λέει οποιος κι όποιος. Λέω λοιπόν το εξής: κάθε Παρασκευή και Σάββατο βράδυ το Ρέγκιαβικ διαλύεται κανονικά! Τής πουτάνας. Πιό οργιώδες γλέντι δεν έχω ξαναδεί πουθενά!! Η πόλη αντηχεί μουσική απ΄άκρη σ΄άκρη, κι όταν λέω μουσική εννοώ όλα τα είδη, παντού. Τα καφέ τής πόλης (αμέτρητα) μετατρέπονται σχεδόν όλα την νύχτα  σε λαιβάδικα, όποιο τετράγωνο τού κέντρου κι αν περάσεις τα κτίρια τρίζουνε, ταρακουνιούνται. Χιλιάδες Ισλανδοί συρρέουν στο κέντρο τού Ρέγκιαβικ και πίνουν και χορεύουν ανελέητα μέχρι πρωίας. Κι όχι δεν το κάνουν για τούς τουρίστες. Το κάνουν και στην καρδιά τού χειμώνα όταν δεν υπάρχουν τουρίστες. Το κάνουν συνέχεια και το κάνουν για πάρτη τους. Αν βρεθείς εκεί, στο Ρεγκιαβίτικο ΣαββατοΚύριακο θα σε πάρει η μπάλλα γουστάρεις δεν γουστάρεις. Θα σε πάρουν μαζί τους, θα πιείς μαζί τους, θα σε φλερτάρουν, θα σε γλεντήσουν και το πού θα βρεθείς (και σε τι...κατάσταση) στίς 5 η ώρα το πρωί πού ανατελλει ο Πολικός ήλιος είναι δικό σου πρόβλημα.  Οι άνθρωποι ζούν στον Βόρειο Πόλο αλλά ξέρουν να ζεσταίνονται γλεντώντας. Πολύ γέλιο έριξα ειδικά την Κυριακή το πρωί πού το Ρέγκιαβικ μοιάζει σαν να έχει πέσει βόμβα. Μιά γκαρσόνα πού το σχολίασα μαζί της μού είπε "α, κλασσικά πράγματα για μάς εδώ". Ναί έτσι, απλά.
Και τι κάνουν οι Ισλανδοί τίς Κυριακές για να συνέλθουν απ΄τό όργιο τών 2 προηγούμενων ημερών? Πάνε στίς γεωθερμικές πηγές πού υπάρχουν και μέσα στο Ρέγκιαβικ. Ανεξάρτητα καιρού φυσικά, αφού ακόμα κι αν έχει μηδέν Κελσίου θερμοκρασία, μέσα σ΄αυτές τίς πηγές η θερμοκρασία είναι ένα χαλαρωτικότατο τριαντάρι Κελσίου πού σού ξεκουράζει όλο το κορμί και πού, έτσι συμπληρωτικά, έχει κι...ιαματικές ιδιότητες. Μιλάμε για ανοικτές, υπαίθριες πηγές φυσικά. Κι αν θέλει κανείς και το απόλυτο τρίπ, υπάρχει και το φημισμένο Blue Lagoon όπου στην τιμή περιλαμβάνεται μασάζ, καφέ, ποτά κλπ. Παρεπιπτόντως, μέσα σ΄αυτές τίς πηγές γνωρίζονται κι οι ντόπιοι μεταξύ τους αλλά κι οι τουρίστες με τούς ντόπιους. Εκεί γίνεται και το πιό ψαγμένο μουσικό φεστιβάλ τής Ευρώπης κάθε Οκτώβριο, το Iceland Airwaves. Mόνο και μόνο οι φωτογραφίες απ΄αυτό το φεστιβάλ μοιάζουν με επιστημονική φαντασία (εδώ κι εδώ).

7. Ολη η Ισλανδία θερμαίνεται με γεωθερμική και υδροηλεκτρική ενέργεια κι αυτή την στιγμή έχουν τόση περίσσεια ενέργεια πού έχουν την υποδομή να θερμάνουν άλλες 4 πόλεις τών 50.000 κατοίκων η κάθε μία. Αν τελειώσει το πετρέλαιο παγκοσμίως οι Ισλανδοί απλώς θα χασμουρηθούν. Ενώ κάποιοι άλλοι θα τρέχουν και δεν θα φτάνουν. Αυτό βέβαια δεν συμβαίνει επειδή την βρίσκουν την ενέργεια...στο δρόμο. Εχουν αξιοποιήσει το αδάμαστο κι ατίθασο νησί τους στο έπακρο. Μιλάμε για φοβερή δουλειά.

8. Βέβαια, η Ισλανδία φημίζεται βασικά για την φύση της κι όχι για όλα τα παραπάνω. Το ξέρω. Δικαίως φημίζεται. Κάνεις 200 χιλιόμετρα μέσα στο νησί και περνάς διαδοχικά: πολλαπλούς καταρράκτες, ηφαίστεια, γκέιζερ, παρθένες παραλίες, βουνά από λάβα αλλά και "κανονικά" βουνά πνιγμένα στο πράσινο, και ένα καταιγιστικό παντζουρλισμό από χρώματα πού σε ζαλίζει κυριολεκτικά. Δεν έχω ξαναβρεθεί σε μέρος πού μετά από 2-3 ώρες διαδρομής στην φύση να αδιαφορώ σχεδόν για...καταρράκτες πού έβλεπα περνώντας επειδή είχα δεί τόσους πολλούς. Δεν έχω ξαναβρεθεί σε μέρος όπου υπάρχει το Ηπειρωτικό Ρήγμα (το μέρος όπου η Ευρώπη με την Αμερική ενώνονται η χωρίζονται, όπως το δεί κανείς) κι όπου σχηματίζονται ψυχεδελικά φαράγγια και πού δεν μπορούσα πιά να εντυπωσιαστώ γιατί είχα φάει τόσο overdose φυσικής ομορφιάς πού το μυαλό μου είχε μουδιάσει. Δεν έχω ξαναβρεθεί σε μέρος όπου κιτρινοπορτοκαλοπρασινοκόκκινομπλέ λιβάδια καταλήγουν σε παραλίες με φόντο μαύρα βουνά λάβας με απόλυτα ίσιες πλαγιές (αφού η λάβα λιώνει ομοιόμορφα) και να λέω "πάλι αυτό? αφού το είδαμε πριν καμιά 20ριά χιλιόμετρα πάλι". Κι όσο κι αν αποπειραθώ να συνεχίσω να περιγράφω για την Ισλανδική φύση είναι μάταιος κόπος. Δεν γίνεται. Δεν φωτογραφίζεται. Μπορείς μόνο να την εμπειρευτείς πηγαίνοντας εκεί.
Δεν προσπαθώ να προμοτάρω την Ισλανδία. Δεν το΄χει ανάγκη η Ισλανδία αυτό.
Προσπαθώ απλως να μεταδώσω το πόσο ψάρωσα με την χώρα αυτή, πόσο με κέρδισε, πόσο με έκανε να αισθανθώ σπίτι μου, το ότι μού έκανε μιά πανίσχυρη ένεση χαράς, το ότι με έκανε φαν (αγόρασα κασκόλ τής Εθνικής Ισλανδίας φεύγοντας), το πόσο με ιντριγκάρισε. Εμένα πού με θεωρώ πολύ δύσκολο άνθρωπο.
Μαγκιά τους.
*********************************************************************************
        Υγ. Είναι χιλιάδες τα θέματα. Οι λίστες, κάποια κείμενα για τους Τούρκους, η ΑΕΚ  και τόσα άλλα αν βουτήξω την πουτάνα την κοινωνία. Πάμε ήρεμα για καλό ΣΚ.